Κίνητρα για να μη φεύγουν οι νέοι γιατροί στο εξωτερικό: Ποιον κοροϊδεύουμε;

Health Report.gr

Γράφει ο Κωνσταντίνος Ν. Φουντουλάκης

Αναπλ. Καθηγητής Ψυχιατρικής ΑΠΘ

Με τον πρωθυπουργό να δηλώνει στην πλατεία Συντάγματος το βράδυ των εκλογών ότι στις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης είναι η επιστροφή των νέων επιστημόνων που ξενιτεύτηκαν λόγω της κρίσης, είναι ανάγκη ορισμένα πράγματα να ειπωθούν με το όνομά τους και να μπουν στη θέση τους, τουλάχιστον όσον αφορά τους γιατρούς. Αυτό πρέπει να γίνει, αν θέλουμε πραγματικά να επιστρέψει όποιος κόσμος θα πρέπει να επιστρέψει.

1. Η Ελλάδα έχει ήδη περίπου 70-80.000 γιατρούς, με τη χώρα να μην αντέχει πάνω από 30-40.000. Σε μερικές ειδικότητες (π.χ. ουρολογία) έχει μεγαλύτερο αριθμό ειδικών από τη Γερμανία. Άρα το επάγγελμα είναι κατ’ αρχήν κορεσμένο με ποσοτικούς όρους και θα μείνει έτσι για πολλά χρόνια.

2. Η μόνη περίπτωση να μπουν στο χώρο νέοι άνθρωποι με υψηλά προσόντα είναι να εξέλθουν του χώρου παλαιότεροι με χαμηλότερα. Οτιδήποτε άλλο απλά δε γίνεται. Με την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότητησης των γιατρών του ΕΣΥ, το κράτος δήλωσε επίσημα ότι δε σκέφτεται να επανδρώσει το σύστημα υγείας με νέους υψηλών προσόντων.

3. Με την «αρχαιότητα» να είναι το μοναδικό κριτήριο για την έναρξη της ειδικότητας, εγώ προσωπικά ακόμα δεν είμαι μεγαλύτερος σε ηλικία από όλους τους ειδικευόμενους της κλινικής. Οι εξετάσεις για την έναρξη ειδικότητας είναι περισσότερο απαραίτητες από ποτέ. Θα αλλάξουν όλο το κλίμα και θα βελτιώσουν άμεσα την ποιότητα. Βεβαίως το κόστος θα είναι ότι πολλοί νέοι γιατροί δε θα μπορέσουν ενδεχομένως ποτέ να πάρουν ειδικότητα ή θα αναγκαστούν χωρίς να το θέλουν να γίνουν γενικοί γιατροί. Το σύστημα όμως έτσι κι αλλιώς προς αυτή την κατεύθυνση πηγαίνει.

4. Ο χρόνος ειδικότητας είναι ακριβώς αυτό που λέει η λέξη. Χρόνος εκπαίδευσης και όχι μια ευκαιρία για τα νοσοκομεία να έχουν έξτρα βοηθητικά χέρια. Αυτή τη στιγμή όμως η κυρίαρχη αίσθηση για τον ειδικευόμενο δεν είναι τόσο του εκπαιδευόμενου αλλά του βοηθού ή ακόμα και του «παρατρεχάμενου» που κυνηγά από το πρωί ως το βράδυ γραφειοκρατικές διαδικασίες (λόγω έλλειψης νοσηλευτικού και διοικητικού προσωπικού) αντί να εκτελεί ιατρικές πράξεις.

Αλλιώς δεν εξηγείται το γεγονός ότι χορηγούν χρόνο ειδίκευσης μονάδες που δε θα έπρεπε με κανέναν τρόπο να το κάνουν, ούτε ότι πολλοί παίρνουν ειδικότητα χωρίς να έχουν εκπαιδευτεί σοβαρά και σε ακραίες περιπτώσεις ακούγεται ότι δεν έχουν παρακολουθήσει ούτε ένα σοβαρό μάθημα από εκπαιδευτή με επάρκεια. Πολλοί διαβάζουν μόνο λίγο πριν τις εξετάσεις. Η πιστοποίηση των κέντρων που θα δίνουν ειδικότητα από τη μια μεριά θα μειώσει τις θέσεις ειδικότητας δραματικά (αλλά έτσι πρέπει) από την άλλη θα αυξήσει τις θέσεις εργασίας για ειδικούς (επίσης έτσι πρέπει).

5. Δε μπορεί να αιωρείται το θέμα των πλαστών πτυχίων και πλαστών δικαιολογητικών. Το παράδειγμα του δντη Κέντρου Υγείας που ταυτόχρονα διατηρούσε ιατρείο στο Κολωνάκι και δεν ήταν καν γιατρός είναι ενδεικτικό του πόσο ανεπαρκές είναι το σύστημα σε όλο το μήκος και το πλάτος του. Πρόσφατα υπήρξαν υπόνοιες και συζητήσεις για πολύ μεγάλο αριθμό φακέλων του ΤΣΑΥ (ακούστηκε για αρκετές χιλιάδες) χωρίς δικαιολογητικά. Γίνεται ποτέ κάποιου είδους έλεγχος της γνησιότητας των τίτλων;

6. Ήρθε η ώρα για μείωση των θέσεων για εισαγωγή στις Ιατρικές Σχολές. Φυσικά καθένας μπορεί να σπουδάσει στο εξωτερικό ή όταν και αν γίνουν ιδιωτικά πανεπιστήμια να σπουδάσει και στην Ελλάδα αλλά κάτι τέτοιο θα γίνεται με δική του ευθύνη.

Τελικά όλα έχουν ένα κόστος και αυτό ως τώρα δεν έχει γίνει σαφές, αντίθετα είμαστε σε αναζήτηση μάγου (ικανού μεταρρυθμιστή) που θα ξορκίσει τους ανίκανους (πολιτικούς που υπολογίζουν το κοινωνικό κόστος). Το κόστος αυτό δε θα το πληρώσει κανείς άλλος εκτός από εμάς. Αν δε γίνει καμία αλλαγή θα το πληρώσει η Ελληνική κοινωνία στο σύνολό της. Δεν υπάρχει όμως περίπτωση να γίνει κάποια αλλαγή με μαγικό ραβδάκι και να μην πληρώσει κανείς το κόστος της.

Η αναζήτηση θέσπισης «κινήτρων» είναι επιεικώς γελοία. Ο εκσυγχρονισμός του συστήματος είναι το ζητούμενο και αν θα συμβεί που πολύ αμφιβάλλω, τότε κάποια από τα θέματα που συζητάμε θα επιλυθούν σε κάποιο βαθμό. Για πολλά άλλα θέματα είναι απλά πάρα πολύ αργά πλέον.