Του Δημήτρη Ν. Πατσάκη
Όσοι δεν ανήκουν στους έχοντες «εξηρτημένη» σχέση απασχόλησης ,με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ή έχουν επιτύχει να εξαιρεθούν ή ακόμη και να δικαιούνται «διπλής» ασφάλισης, βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, σε ό,τι αφορά την «υγεία» των μέχρι πρότινος «ανέγγιχτων» ασφαλιστικών τους ταμείων.
Συγκεκριμένα, μέλη ισχυρών επαγγελματικών φορέων (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε,Δικηγόροι/Συμβολαιογράφοι, Ιατροί & Φαρμακοποιοί, Δημοσιογράφοι-εργαζόμενοι στον «σκληρό» πυρήνα του Τύπου και των Μ.Μ.Ε κ.ά) απολαμβάνουν, μέχρι σήμερα ενός από κάθε άποψη ευνοϊκού ασφαλιστικού καθεστώτος, τόσο από την άποψη των εισφορών και των άλλων εσόδων όσο και από τον τρόπο υπολογισμού της κύριας & επικουρικής σύνταξης και του επιπέδου περίθαλψης,σε ό,τι σχετίζεται κυρίως με το «ξενοδοχειακό» του μέρος.
Καταβάλλοντες εισφορές που απέχουν από τις κατώτερες ακόμη και ενός μικρο-επαγγελματία (π.χ. Ο.Α.Ε.Ε), ανεξάρτητα από το ύψος των καθαρών εισοδημάτων τους από την άσκηση του επαγγέλματός τους, βασιζόμενοι σε δεκάδες «υπερ τρίτων» χρεώσεις τιμολογίων παροχής προϊόντων και υπηρεσιών και σε υποχρεώσεις της Πολιτείας για την κάλυψη τυχόν «ανοιγμάτων» χρήσης, απέλαυσαν μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα της αδυναμίας ή και άρνησης ουσιαστικής παρέμβασης προς την κατεύθυνση εκλογίκευσης και στοιχειώδους ισοτιμίας.
Επιπροσθέτως, η ασφαλιστική κάλυψη των προαναφερομένων είναι ανεξάρτητη από την ενεργό άσκηση του επαγγέλματος για το οποίο έχουν εγγραφεί δικαιωματικά στον οικείο ασφαλιστικό φορέα. Αρκεί δηλαδή η λήψη του σχετικού τίτλου σπουδών και η παρεπόμενη κατοχή της Αδείας Άσκησης Επαγγέλματος και η ετήσια συνδρομή στα συνδικαλιστικά όργανα, προκειμένου να συγκαταλέγονται στους δικαιούχους των καλύψεων, τόσο περίθαλψης και παροχών υγείας σε είδος και χρήμα όσο και σύνταξης, επερχομένου του χρόνου κατοχύρωσής της.
Σε ό,τι αφορά στις εισφορές των ασφαλισμένων, αυτές ορίζονται βάσει της επαγγελματικής «ηλικίας» και όχι λόγω της πραγματικής κατάστασης.Παράλληλα, οι πρώτες είναι ανεξάρτητες από το όποιο επιχειρηματικό κέρδος. Με λίγα λόγια, ο καφεπώλης σε ορεινό –όχι τουριστικό-χωριό, ηλικίας π.χ. 40 ετών, είναι πιθανόν να καταβάλλει εισφορές υψηλότερες από τον ομοιοπαγγελματία σε Αιγαιοπελαγίτικο νησί, με 5μηνο κύκλο εργασιών που ίσως είναι 20πλάσιος ή και παραπάνω από 1 ολόκληρο έτος του πρώτου «συναδέλφου» του.
Αντίστοιχα, ο δικηγόρος σε επαρχιακή κωμόπολη,έδρα Πρωτοδικείου, με παραστάσεις κατά βάση σε κτηματικά-κληρονομικά και λοιπά «αστικού» χαρακτήρα ακροατήρια, καταβάλλει την ίδια εισφορά (ειρήσθω εν παρόδω, του ιλιγγιώδους ύψους των 160 Ευρώ/μήνα) με τον μεγαλο-δικηγόρο θαμώνα των τηλεοπτικών εκπομπών που για μια και μόνο υπόθεση, π.χ. μεγαλεμπόρου ναρκωτικών ή trafficking, απαιτεί και λαμβάνει αμοιβή δυσθεώρητου ύψους (το κατά πόσο η τελευταία εμφανίζεται στα φορολογικά του «βιβλία» είναι εκτός θέματος.....).
Βεβαίως, όπως όλα τα «παραμύθια» και αυτό έχει κάποια στιγμή ένα «τέλος». Στην περίπτωσή μας, αυτό δεν συνιστά «happy end». H κατάρρευση π.χ. της κτηματαγοράς και της οικοδομικής δραστηριότητας, η πτώση της εμπορικής κίνησης και της ανάλογης διαφημιστικής προβολής, η μείωση των πωλήσεων αγαθών και υπηρεσιών κ.ο.κ. έχουν διαμορφώσει μια κατάσταση στην οποία οι θιγόμενοι ψελλίζουν διάφορα περί «κλοπής αποθεματικών», «μνημονιακής απανθρωπιάς», «ξεπουλήματος των κόπων μιας ζωής» κ.ά.
Ο απλός πολίτης, ωστόσο, τολμά να υποβάλει μερικά ερωτήματα, όπως:
-Στη Δημοκρατία τι ακριβώς σημαίνει «ισότητα» δικαιωμάτων και υποχρεώσεων;
-Πόσο ηθικό είναι ο υπάλληλος ή ο εργάτης να εισφέρει (μαζί με τον εργοδότη του) ποσό της τάξης του 20-30% (μόνο για κύρια σύνταξη) έναντι πολύ χαμηλότερου του ελευθερο-επαγγελματία;
-Για ποιόν ακριβώς λόγο, κάποιοι δικαιούνται και 2ης ή και 3ης κύριας σύνταξης, απλώς επειδή κατέβαλαν εισφορές,χωρίς ουσιαστικά να ασκούν το επάγγελμα (ή είχαν την ευχέρεια να το κάνουν εντός του ωραρίου της κύριας απασχόλησης);
Το θέμα δεν εξαντλείται, όπως αντιλαμβάνεσθε, σε λίγες μόνο γραμμές.
Δεν είναι στις προθέσεις μου να παραθέσω αποδεδειγμένα (δια στόματος των απολογουμένων διοικήσεων) παράδειγμα για «πλιάτσικο» στους τομείς περίθαλψης ήδη ουσιαστικά «τελειωμένων» ταμείων (και λυπούμαι,πραγματικά που τα πράγματα έφθασαν σε αυτό το επίπεδο, αλλά μάλλον κάποιοι τα έβλεπαν, τα έζησαν και τα απέκρυψαν....).
Επαναφέρω προς συζήτηση την προ 25ετίας (1989) άποψη του Ξ.Ζολώτα για αναλογική εισφορά των μη μισθωτών, καθώς και για επαναπροσδιορισμό της με βάση τα εκάστοτε δεδομένα των ταμείων.
Η θέσπιση «κατωφλίου» (π.χ. σε περίπτωση μηδενικού εισοδήματος,έστω 50 Ευρώ/μήνα) και αντίστοιχα «οροφής» (πρόταση: 15% έως 5.000 Ευρώ καθαρού μηνιαίου εισοδήματος), καθώς και η απονομή σύνταξης βάσει «ατομικού» λογ/σμού, ενδεχομένως είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Εξυπακούεται πως, κάθε συζήτηση/διαπραγμάτευση περί «Κοινωνικών» πόρων θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.Υπενθυμίζω πως, υφίστανται μέχρι σήμερα «ταμεία», στα οποία οι εισφορές των ασφαλισμένων αντιστοιχούν μόλις στο 10-15% του συνόλου των εσόδων (συμπεριλαμβάνονται κρατικές ενισχύσεις και θεσμικές κρατικές συμμετοχές).
Είναι καιρός να δούμε τα ασφαλιστικά πράγματα όπως είναι και όχι όπως τα «βλέπουμε». Δυστυχώς,για αρκετούς, δεν αρκεί ένας καλός οφθαλμίατρος.
Αισχρότατος ο δημοσιογραφίσκος. Τα περισσότερα που λέει ισχυαν στο παρελθόν. Γιατί τα ανακινεί, τι σκοπό έχει. Ποια περίθαλψη έχουν πια τα ευγενή ταμεία. ΕΟΠΥΥ έχουν όπως όλοι (εκτός απο τους δημοσιογράφους, τους στρατιωτικούς και τους υπαλλήλους της Βουλής, μην ξεχνιόμαστε).
ΑπάντησηΔιαγραφή