Η κομπίνα που εκτοξεύει τη συμμετοχή των ασφαλισμένων στα φάρμακα

Παρά τις διαβεβαιώσεις Αδώνιδος Γεωργιάδη ότι μειώνει τις τιμές στα σκευάσματα, στην πράξη οι ασθενείς για πολλά φάρμακα, που όμως αφορούν βαριές και χρόνιες παθήσεις, πληρώνουν συμμετοχή ακόμη και 50%-60% αντί του 25% που θα έπρεπε να ισχύει κανονικά

Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ - ENET

Παιχνίδια σε βάρος των Ελλήνων ασθενών παίζουν η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας καθώς αυξάνουν με... υπόγειους τρόπους τη συμμετοχή των ασθενών στα φάρμακα.

Οι τιμές των φαρμάκων, που θεωρητικά μειώνονται, διαρκώς αυξάνονται, τουλάχι-στον όσον αφορά τις τσέπες των ασφαλισμένων...Παρά τις διαβεβαιώσεις Αδώνιδος Γεωργιάδη ότι μειώνει τις τιμές στα σκευάσματα, άρα και τη συμμετοχή των ασφαλισμένων, στην πράξη οι ασθενείς για πολλά φάρμακα, που όμως αφορούν βαριές και χρόνιες παθήσεις, πληρώνουν συμμετοχή ακόμη και 50%-60% αντί του 25% που θα έπρεπε να ισχύει κανονικά.

Το χέρι στην τσέπη

Και το ζήτημα είναι ότι, παρά τις αλλεπάλληλες διαμαρτυρίες συλλόγων ασθενών αλλά και φορέων της αγοράς φαρμάκων, οι αρμόδιες επιτροπές περί άλλα τυρβάζουν. Στο πλαίσιο προφανώς της πολιτικής να μην αυξηθεί η φαρμακευτική δαπάνη σε βάρος του ΕΟΠΥΥ, αλλά να επιβαρυνθούν οι τσέπες των ασθενών.

Ενδεικτικό πάντως του... μπάχαλου που επικρατεί με τις τιμές φαρμάκων αλλά και της σύγχυσης στα στελέχη του υπουργείου Υγείας, είναι το γεγονός ότι άλλες τιμές ανακοινώθηκαν επίσημα τις τελευταίες ημέρες μέσω ΦΕΚ για όλα τα φάρμακα και άλλες τιμές έφθασαν στην ΗΔΙΚΑ στο σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, με συνέπεια να επικρατεί το χάος στην αγορά φαρμάκου και οι αρμόδιοι να είναι αναγκασμένοι να εκδώσουν νέο ΦΕΚ.

Πάντως το κόλπο σε βάρος των ασθενών έχει ως εξής: Από τότε που καταρτίσθηκε η θετική λίστα φαρμάκων και ορίσθηκαν οι τιμές αποζημίωσης για κάθε φάρμακο το ένα τρικ διαδέχεται το άλλο. Κι ενώ μέχρι πρόσφατα η τιμή αποζημίωσης ενός σκευάσματος οριζόταν με βάση το μεσοσταθμισμένο μέσο όρο των τιμών των γενοσήμων και των πρωτοτύπων, η διαδικασία στη συνέχεια άλλαξε.

Πια ορίζεται σύμφωνα με το μέσο όρο των τριών φθηνότερων γενοσήμων που έχουν όγκο πωλήσεων πάνω από 4%. Με τον τρόπο αυτό ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει τους ασθενείς με το χαμηλότερο δυνατό ποσό, με συνέπεια να αναγκάζονται να πληρώνουν τη διαφορά από την τσέπη τους.

Το θέμα είναι ότι φάρμακα με ίδιες ενδείξεις (πρωτότυπα και αντίγραφα) ομαδοποιούνται σε κατηγορίες και ο μέσος όρος των τριών φθηνότερων σκευασμάτων καθορίζει την ασφαλιστική τιμή, την τιμή δηλαδή που πληρώνει το ταμείο (ΕΟΠΥΥ), η οποία πλέον είναι στα... Τάρταρα. Αν κάποιο φάρμακο αυτής της ομάδας (cluster) έχει μεγαλύτερη τιμή από την ασφαλιστική, αυξάνεται η συμμετοχή του ασθενούς.

Και αν το επιχείρημα της πλευράς Γεωργιάδη είναι ότι την ίδια τακτική ακολουθούν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην Ελλάδα φαίνεται να ακολουθήθηκε και η πλέον επιστημονική μέθοδος.

Οπως αναλύουν οι καλά γνωρίζοντες, αυτό που παρατηρήθηκε στη χώρα μας είναι πως πολλά φάρμακα πρωτότυπα τοποθετήθηκαν στο ίδιο... καζάνι με παλαιότερα φάρμακα που έχουν αντίγραφα και άρα χαμηλότερη τιμή, ακόμα και όταν δεν έχουν ίδιες ενδείξεις με αυτά. Με αυτόν τον τρόπο, η τιμή αποζημίωσης απέχει σημαντικά από την τιμή του φαρμάκου, με αποτέλεσμα να αυξάνεται αισθητά η απαιτούμενη συμμετοχή του ασθενούς.

Παραδείγματα

1 Για παράδειγμα το φάρμακο με δραστική ουσία pregabalin έχει ενταχθεί στην ίδια ομάδα με το gabapentin και τα γενόσημά του, χωρίς τα φάρμακα αυτά να έχουν ακριβώς τις ίδιες ενδείξεις. Πιο συγκεκριμένα, το pregabalin έχει ένδειξη για τη θεραπεία του Κεντρικού Νευροπαθητικού Πόνου και της Διαταραχής Γενικευμένου Αγχους, ενώ το gabapentin όχι.

Το γεγονός ότι έχουν μπει στην ίδια ομάδα (cluster) επιφέρει μια σημαντική επιβάρυνση στον ασθενή ανεβάζοντας το ποσοστό συμμετοχής του στο 43% και αναγκάζοντάς τον να πληρώνει κάθε μήνα από την τσέπη του 20 ή 28 ευρώ για τις συνήθεις δοσολογίες των 75 και των 150mg αντίστοιχα.

Αν αναλογισθεί κανείς ότι τα παραπάνω φάρμακα συνήθως αφορούν ασθενείς με καρκίνο, με διαβήτη ή με νευρολογικά νοσήματα, οι οποίοι λαμβάνουν και άλλες αγωγές, αντιλαμβάνεται εύκολα πόσο μεγάλη είναι η οικονομική επιβάρυνση για αυτούς.

Εντονες είναι οι διαμαρτυρίες από συλλόγους ασθενών, όπως των διαβητικών ασθενών, για να αποκατασταθούν τέτοια προβλήματα που αναγκάζουν τους αρρώστους να βάζουν κάθε μήνα βαθιά το χέρι στην τσέπη. Ομως αυτά φαίνεται να είναι ψιλά γράμματα για τον Αδωνι Γεωργιάδη και τους λοιπούς αρμόδιους και αναρμόδιους...

«Πολλά άτομα με διαβήτη δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν το επιπλέον κόστος για τη θεραπεία των συνοδών παθήσεων της νόσου, όπως της διαβητικής νευροπάθειας, της υπέρτασης και της χοληστερίνης με αποτέλεσμα την εμφάνιση επιπλοκών που, με τη σειρά τους, μπορεί να οδηγήσουν σε βαριές και μη αναστρέψιμες αναπηρίες για τους ίδιους (ακρωτηριασμούς, καρδιαγγειακά νοσήματα κ.λπ.)», είχε τονίσει χαρακτηριστικά η Σπυριδούλα Λάγιου, μέλος της ΠΟΣΣΑΣ ΔΙΑ και πρόεδρος του Συλλόγου Νέων Ελλήνων Διαβητικών.

2 Αλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εκτόξευσης των εξόδων για τις τσέπες των ασθενών αφορά σε σκεύασμα για ψυχική πάθηση (σχιζοφρένεια). Από 0 ευρώ που ήταν η συμμετοχή μέχρι τον Οκτώβριο του 2012, ο ασθενής έφθασε σήμερα να καταβάλλει συμμετοχή 24%.

Και ενώ μέχρι τον Μάρτιο του 2013 για να προμηθευτεί κανείς το φάρμακο με τη δραστική ουσία ρισπεριδόνη έπρεπε να πληρώσει συμμετοχή 20%, τελικά αυτή αργά και με... χαμηλόφωνα βήματα έφθασε στο 24% σήμερα. Και αυτό επειδή πλέον με βάση το σύστημα της ασφαλιστικής τιμής με τη χρήση τιμής αναφοράς ανά θεραπευτική κατηγορία ο ασθενής καταβάλλει το θεσμοθετημένο ποσοστό συμμετοχής του επί της τιμής αναφοράς αποζημίωσης του φαρμάκου (0%, 10% ή 25%) συν τη διαφορά ανάμεσα στη λιανική τιμή του φαρμάκου επιλογής και της τιμής αναφοράς αποζημίωσης.

Εκτός από τις παραπάνω μεταβολές που συνέβαλαν σημαντικά στην αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των ασθενών, πραγματοποιήθηκαν τα 2 τελευταία έτη αναθεωρήσεις του καταλόγου παθήσεων με ποσοστό συμμετοχής 0%, 10% ή 25%, με συνέπεια την επιπλέον αύξηση της συμμετοχής των ασθενών. Να σημειωθεί ότι εκτός των άλλων έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές μετακινήσεις παθήσεων από 0% συμμετοχή στο 10% ή ακόμα και στο 25%.

** Αυξήσεις και επί Μνημονίου

Και δεν είναι μόνο αυτές οι περιπτώσεις όπου πλέον οι ασθενείς πρέπει να καταβάλλουν ακόμη και συμμετοχή 50% και 60% από τις τσέπες τους. Η κατρακύλα άρχισε ουσιαστικά από τότε που μπήκε το Μνημόνιο στη ζωή μας, οπότε οι ασφαλισμένοι βλέπουν τις τσέπες τους να αδειάζουν όλο και περισσότερο για την αγορά φαρμάκων. Οι συμμετοχές αυξήθηκαν με διάφορους τρόπους, ενώ πολλά σκευάσματα έπαψαν να αποζημιώνονται.

Μιλώντας με αριθμούς η αύξηση της συμμετοχής ήταν ραγδαία στα χρόνια της κρίσης και οι όποιες αντιδράσεις έπεσαν στο κενό. Οι ασθενείς είδαν μέσα σε μόλις έναν χρόνο τις συμμετοχές που πληρώνουν να εκτοξεύονται από το 12% (Ιανουάριος του 2012) στο διπλάσιο ποσοστό (24% τον Μάρτιο του 2013), ενώ το 2009, στην αρχή της έναρξης της κρίσης, κυμαινόταν κοντά στο 10%.